Het is best makkelijk. Een e-boek schrijven waarmee je mensen wegjaagt in plaats van aantrekt. Zo makkelijk dat je het misschien niet eens in de gaten hebt. En dat is jammer, want dat is nou juist wat je niet wilt bereiken met je e-boek. Een aantal veel voorkomende missers op een rijtje.
Stuk voor stuk zijn het kleine dingetjes, maar samen kunnen ze een desastreus effect op je e-boek hebben en je lezers afstoten.
1. Spel- en grammaticafouten
Sla er de advertenties er maar op na en je struikelt over de misplaatste d’s en t’s en ongemakkelijke komma’s. Nou én, hoor ik je denken. Niemand kan meer spellen tegenwoordig, dus wat maakt het uit? Mis.
Gelukkig zijn er veel meer teksten zonder fouten. Alleen vallen die niet zo op. Weet je waarom? Inderdaad, omdat ze je als lezer telkens afleiden van de boodschap. Een verkeerde komma of een bijzin waarin enkelvoud opeens in meervoud verandert maken een tekst moeilijker leesbaar. Een paar van zulke hobbels, en je haakt af.
Een voorbeeld is de sollicitatiebrief. Ik wil graag bij jullie werken, is je boodschap, maar de beoordelaar ziet een d waar een t hoort te staan en leest: ongeschikt. Die valt af.
2. Gebakken lucht
Van gebakken lucht is sprake als je e-boek weinig substantie heeft. Er staat eigenlijk niets in. En dat niets is opgeklopt tot een merkwaardige soufflé van zelfpromotie.
Ken je de spellendoos nog? Op de deksel stond een plaatje van een blij gezin. ’99 spellen’ was de ondertitel. Hoe die allemaal in die platte doos pasten? Simpel. Ja, er zat een mens-erger-je-nietspelbord in, en ganzenbord. Halma, slangen en ladders, dammen en schaken. Zes spellen en een paar extra dobbelstenen. Naar de rest moest je zoeken. Je vond ze tenslotte in de handleiding. Drieënnegentig varianten op dobbelen.
Tijdschriften zijn er ook goed in. Honderd hartige taarten, belooft de Libelle. Vervang de roomboter door margarine of de jonge kaas door belegen kaas. Voeg een handje pistachenoten toe – en we hebben weer een paar extra recepten. Zo kan ik het ook, denk je teleurgesteld.
Iets beloven en het dan niet doen, daar houden mensen niet van. Beloof je tien tips, geef er dan ook tien. Beloof je er negenennegentig, geef er dan ook echt negenennegentig.
Gebakken lucht is teleurstelling. De belofte wordt niet waargemaakt en je voelt je een tikkeltje belazerd. Hét recept om hard weg te rennen.
3. Chaos
‘Niet omdat het moet, maar omdat het kan,’ adverteert een telefoonmaatschappij. Een heel goed advies om je lezers van je te vervreemden.
Je kent ze wel. E-boeken vol toeters en bellen. Op elke pagina drie nieuwe lettertypes, een kakofonie aan kleuren en effecten en een totaal gebrek aan overzicht.
En ik snap het. Er zijn heel veel grappige fonts. Leuke plaatjes en kadertjes. Er kan ontzettend veel. Maar dat betekent niet dat je je e-boek er ook mee moet vervuilen.
In een ontwerpprogramma als Canva is het net of je in een snoepwinkel bent. Alles ziet er even lekker uit (op de Stophoest na). Maar ook al is het snoep gratis, je koopt niet de hele snoepzaak leeg om je daarna misselijk te eten. En zo’n zak gemengd snoep is leuk voor een keer, maar gaat op den duur ook vervelen.
Beheers je dus. Weeg je ingrediënten zorgvuldig af. Denk aan het beste advies van Gordon Ramsay: ‘everything that goes on the plate has to have a reason.’ oftewel: vraag je bij alles wat je toevoegt af of het waarde toevoegt.
Als je liever niet hebt dat ze wegrennen
Dus je wilt niet dat je e-boeklezers gillend wegrennen? Dat kan. Onthou:
Geen spelfouten,
geen gebakken lucht
en geen chaos.
Dan blijven ze wel.